Critical thinking

20 augustus 2022

Kritisch denken

Hoeveel vooroordelen heb jij op een dag? En hoe vaak stel je deze bij? Mocht je verder kijken dan je eerste indruk / oordeel, dan kun je nogal eens voor positieve verrassingen komen te staan. Soms gebeurt dit vanzelf en denk je opeens ‘bij nader inzien valt die nieuwe collega / kennis / situatie reuze mee’. Een andere keer ga je je overtuigingen bewust onbevooroordeeld te lijf. Je wilt tenslotte niet onnodig vasthouden aan conclusies, die gebaseerd zijn op je eigen geloof in plaats van op feitenmateriaal. Met kritisch denken steek je een stokje voor het onnodig vasthouden aan valse overtuigingen.

Dit klinkt natuurlijk allemaal heel mooi. Wel blijkt veelal dat we niet altijd een rationeel wezen zijn. Onze emoties spelen ons parten. Het voelt soms ook gewoon fijn vast te houden aan onze bestaande overtuigingen. Ook kan het zijn dat we onze kennis en kunde op een bepaald gebied overschatten.  Een menselijke neiging! Wil je desalniettemin foutief denken overwinnen, dan kun je de volgende stappen zetten.

  • Wees je bewust van je emoties en soms beperkte, uit onbetrouwbare bron verkregen,  informatie.
  • Investeer in tijd en moeite om een beslissing te onderbouwen.
  • Trek alleen conclusies op basis van degelijk ‘bewijsmateriaal’ in plaats van wat je denkt te weten.
  • Daag jezelf uit andere invalshoeken van je overtuigingen te zien en te (her)overwegen.
  • Accepteer de corrigerende informatie. Ook al is deze onwelkom, omdat het ongewenste bewijs tegen je oorspronkelijke standpunt ingaat.
  • Maak van tevoren een inschatting in hoeverre jouw overtuiging wel eens onwaar zou kunnen zijn. Dit om de kans te vergroten dat je de nieuwe informatie niet direct ontkracht.
  • Omarm niet automatisch de eenvoudige versie van de realiteit ten koste van de complexe variant.
  • Besef dat hoe vaker je de verkeerde informatie hebt waargenomen, hoe meer je geneigd bent deze als waar aan te nemen.

Dus laat alle alarmbellen afgaan, als je weer eens geconfronteerd wordt met (onwelkome) informatie, die haaks staat op jouw overtuigingen. Houd een frisse, kritische blik en zet niet je hakken in het zand, als je bewijzen leest   / hoort die jouw standpunt tegenspreken.

Openstaan voor andere / nieuwe invalshoeken kan jou als mens verrijken. En het is ook nog eens leuk verder te kijken dan je ‘eigen straatje’. Mocht je dit proces met een tegendenker willen ‘oefenen’, stuur mij dan een persoonlijk bericht. Ik denk graag met je mee. Je kunt elke dag beginnen. Uitstellen is jammer van de tijd. Be Clever Be Wise.