Afvallen / gezond leven
17 oktober 2021
Logisch! Als changehacker krijg ik veel vragen over afvallen en een gezond leven. Over hoe je een draai aan je leven kunt geven. Hoe je het voor elkaar krijgt nu eindelijk eens dat ene doel te bereiken, waar je al ontelbare pogingen voor hebt ondernomen. Als ik die verhalen hoor, dan wil ik direct inspireren. Want ik blijf al dat geworstel zó jammer vinden. Waar gaat het dan over, zul je denken. Dat kan variëren van afkomen van een social media-verslaving, iets anders willen, meer orde in het leven scheppen, meer tijd voor familie en vrienden maken, omgaan met geld, omgaan met vervelende mensen, stress verminderen, succesvol communiceren, vaker ‘nee’ zeggen of zelfvertrouwen vergroten. Ook hoor ik vaak de wens ‘hoe kan ik nu eindelijk eens afvallen en op gewicht blijven zonder al dat gejojo?’
Zo sprak ik 3 maanden geleden Rosalyn. Haar doel: 40 kilo kwijtraken. Reden: zo’n 78% van de coronapatiënten op de ic heeft overgewicht. Ze laat mij de volgende site zien: hartstichting.nl. Daar wil ze zeker niet belanden. Toch weet ze ook uit ervaring dat ze zich meer dan eens laat verleiden. Dus ja, wat is nu het ei van Columbus? Ik bespreek met haar de 6 stappen van BEWEGEN: Bewustwording, Elimineren, Warmdraaien (voorbereiden), Evolueren (handelen), Gestaag Effectueren (doorzetten) en Nestelen (stabiliseren). Gezien haar drive wil ze die uitdaging aangaan.
Stap 1 Bewustwording – visualiseer en prioriteer
Rosalyn weet dat het voor haar gezondheid een must is kilo’s kwijt te raken. Dat staat voor haar op nummer 1. Bovendien wil ze niet nog jaren met haar gewicht sukkelen en op haar tachtigste terugkijken op een levenslang gevecht tegen haar ‘kilo’s’.
Stap 2 Elimineren – eetdagboek
Maar hoe graag ze ook wil, ze is eerlijk. Het pad dat ze wil bewandelen, is een waar mijnenveld. Op elke straathoek kun je eten kopen, een stressvrij leven heeft ze ook niet, wat het gevaar op snoepen alleen maar vergroot. Emo-eten is haar grootste angst, dat moet ze leren beheersen. Dát vraagt om een oplossing. Voor nu houden we het op ‘Yes, I can’ en op die paar keer dat het haar gelukt is, al was dat maar voor eventjes. Want daarna wist ze geen maat meer te houden en vlogen de kilo’s er weer aan. Om dit te voorkomen gaat ze haar leven met eten op papier zetten. Wat eet ze op een dag? En wanneer? Waarom eet ze zonder mate? Wat zijn de verleidingen? Aan welke gevoelens zijn al die verleidingen te koppelen? Ze wil oorzaak en gevolg verklaren. Ze wil de vicieuze cirkel van het kip en het ei-verhaal doorbreken.
Stap 3 Warmdraaien (voorbereiden) – WOOP’en en de commitmentformule
Om zeker te zijn van haar commitment gaan we een test doen. Dit doen we zó. We gaan WOOPen en de commitmentformule invullen.
WOOPen: we zetten haar Wish (wens), Outcome (positieve gevolg), Obstacle (valkuilen) en haar Plan (plan) op een rij.
Wish
Oké, zegt Rosalyn, die 40 kilo zet ik snel uit mijn hoofd. Dat lijkt mij zó onbereikbaar. Laat ik eerst maar eens die eerste 20 kilo halen, dan zou ik al heel blij zijn. Als dat goed gaat, komen daarna de andere 20 kilo in beeld.
Daar gaan we voor. Begrijpelijk dat je jouw doel wilt opknippen.
Outcome
Als ik die 20 kilo ga halen, spring ik van geluk een gat in de lucht. Zeker weten. Ik kan zo wel een paar positieve gevolgen opnoemen: leukere kleding, fitter gevoel, minder kans op hart- en vaatziekten, op diabetes, diepere slaap, mentale gezondheid en ga zo maar door. Op internet struikel ik zowat over al die voordelen.
Obstacle
Al die zoetigheid, vette snacks en alcohol laten staan, is voor mij wel de grootste uitdaging. Ik ben verzot op suiker en vet. Dat vind ik zó lekker. Maar van die verslaving moet ik echt af.
Plan
Goed, dan komt nu de hamvraag: hoe wil je dat voor elkaar krijgen.
Eén ding weet ik zeker: ik wil geen crashdieet volgen, want dat houd ik niet vol. Hoe raar het uit mijn mond ook mag klinken: ik wil vooral gezonder gaan eten.
Gezond klinkt altijd goed. De vraag is natuurlijk: wat is gezond eten en hoe kun je gezond afvallen. Op zo’n manier dat jouw nieuwe leefpatroon (eten en bewegen) een levensstijl wordt, dat je jouw leven lang kunt volhouden.
Komen we dan toch maar weer uit bij dát Voedingscentrum?
Rosalyn, dat is een idee.
Ach, het kan geen kwaad die site nog eens goed te bestuderen. Homepage Voedingscentrum | Voedingscentrum
Volgens mij is dat een duidelijk ‘ja, ik wil gezond leven’. Heb ik dat juist?
Klopt, vroeger moest ik, nu wil ik.
Commitmentformule: C = winst min kosten plus investering min opties
Dat is een mooi bruggetje naar de commitmentformule:
Volgens mij kunnen wij dat wel skippen. Dat weet ik nu wel.
Winst
De winst is inderdaad duidelijk, Dat zijn jouw positieve gevolgen.
Kosten
De kosten zijn de nadelen waarmee je te maken kunt krijgen, zoals nee zeggen tegen zoet, vet en alcohol.
Ja, dat wordt de grootste uitdaging, maar dat heb ik er wel voor over.
Investering
En wat bedoel je met investering?
Investeringen zijn bijvoorbeeld tijd, geld en toewijding. Ik noem een paar voorbeelden. Tijd nemen om zelf te koken, geld uitgeven aan gezonde producten zoals fruit, groenten en vis. En ook eens nadenken over de vragen die je jezelf hebt gesteld. Wat eet je op een dag? En wanneer? Waarom eet je blijkbaar zonder mate? Wat zijn de verleidingen? Aan welke gevoelens zijn al die verleidingen te koppelen?
O, je bedoelt dat eetdagboek.
Ja inderdaad, hoe kijk je daartegen aan.
Nou, het lijkt mij wel nuttig. Alles wat kan helpen, moet ik oppakken.
Moeten?
Nee, nee hoor, ik bedoel ‘wil ik oppakken’.
En daar sta je achter?
Ja, zeker. Ik vind het ook wel interessant om erachter te komen wanneer ik wat eet en waarom.
Opties
Fijn. Dan tot slot nog de opties. Wat zijn de alternatieven, die je denkt te hebben?
Die zijn er niet. Ik wil niet meer zo dik zijn, die kilo’s beheersen mijn hele leven. Dat wil ik niet meer.
Stap 4 Evalueren (handelen) – kleine stappen en een SMART-doelstelling
Dan is het nu zover kleine stappen te zetten, je doel SMART – specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdsgebonden – te formuleren en met oude gewoonten af te rekenen. Met kleine stappen bedoel ik dat je in fasen je nieuwe levensstijl opbouwt. Laten we eens kijken of we dit SMART kunnen maken.
O, dat gaat mij wel lukken. Eens even kijken: “Ik wil de komende 3 maanden elke dag 30 minuten wandelen, 3 x per dag volgens de adviezen van het voedingsbureau eten en hooguit 2 tussendoortjes nemen. Alleen in het weekend mag ik iets zoets, vets en wijn.
Wat bedoel je met ‘iets’?
Je bedoelt dat ik nog iets specifieker moet zijn.
Moet?
Ha, ha, ik moet, o sorry, ik kan het beter nog specifieker maken. Even nadenken. Dan wil ik elk weekend hooguit 1 x een vette maaltijd, 2 glazen wijn en 1 gebakje of 2 zoete dingen. Ik heb nogal wat verjaardagen, snap je! En dan wil ik niet op een houtje bijten of de ongezellige Rosalyn uithangen.
Denk je dat je dan ongezellig bent of dat ze je dan als ongezellig gaan zien?
Nou, mijn familie en vrienden zeker wel. Dat zijn nogal Bourgondiërs.
Dat ik het goed begrijp: doe je het voor jouw omgeving of voor jezelf?
Voor mezelf, maar als ik eerlijk ben, is het ook wel een beetjes sociale druk. Ik hoor ze al roepen.
Stel dat je ervoor kiest die sociale druk te pareren, hoe zou dat dan gaan?
Dan moet ik het wel goed uitleggen en vragen of ze mij steunen. Maar uit ervaring weet ik dat dat heel moeilijk is. Ze denken dat dát ene koekje of dat ene glas wijn toch niet erg is.
En wat vind jij?
Nou in het begin, kan dat wel lastig zijn. Zeker als ik moet afkicken. Want als ik eenmaal weer de smaak te pakken heb, is het hek van de dam. Dát weet ik.
Hoe wil je daarmee omgaan?
Ik kan natuurlijk ook wel wegblijven en niets meer afspreken. Maar of dat de oplossing is?
Wat denk jij?
Ik denk van niet. Ik moet toch in staat zijn voor mijzelf op te komen. Het zou toch te gek zijn, als ik met mijn 36 jaar nog naar andermans pijpen ga dansen. Het is goed dat we het erover hebben. Dan krijg ik het toch scherper, anders laat ik mij inderdaad te veel leiden. En nu kan ik mij wapenen. Als ik mijzelf zo hoor praten, vind ik wel dat ze respect voor mijn beslissing mogen hebben. Wat ik ook doe.
Je had het net over uitleggen en steun vragen, dat lijkt mij een mooi begin.
Precies. En als dat niet werkt, dan hebben we het er wel weer over. Dan verzinnen we een andere strategie.
Daar sluit ik mij bij aan.
Stap 5 Gestaag effectueren / doorzetten – motiveren
Om jezelf te kunnen blijven motiveren, mag je jezelf natuurlijk altijd belonen.
Belonen, zeker met mate?!
Dat zijn jouw woorden. Overigens kun je ook altijd weer gaan WOOPen of een van de volgende strategieën volgen.
Vermijd of omzeil het verlangen
Hoe cliché het ook klinkt: koop liever geen snoep, producten met veel verzadigd vet of alcoholrijke drankjes. Ogen verleiden en als we weten dat we het in huis hebben ……….
Hou maar op, daar weet ik alles van. Wat ik in het verleden vaak gedaan heb, is datgene kopen wat ik niet lekker vind. En overigens ook geen boodschappen doen, als je honger hebt. Dat is ook zoiets stoms! Voordat je het weet, kom je thuis met al die producten die je niet wilt eten.
Zoek afleiding als de verleiding lokt
O ja, dat ken ik. Ik ga dan vaak een wandelingetje maken of ik pak de fiets naar het dorp. En soms bel ik ook wel een vriendin. Of ik ga facebooken, even gewoon niet aan eten denken.
Denk in beelden
Ja, daar zijn we mee begonnen. Dat ik op mijn tachtigste niet nog steeds een dikke deur ben met allemaal complicaties aan mijn gezondheid. Houd op zeg!
Ik hoor het al. Ik hoef jou niets meer te zeggen.
Op dit gebied niet. Maar misschien hoor ik nog iets wat ik goed kan gebruiken.
Koppel een prikkel aan een gedachte
Wat bedoel je daarmee?
In het begin van ons gesprek heb je het over de IC gehad en zojuist over complicaties. Daar kun je aan denken, als je mogelijk in de verleiding komt. Of je denkt aan die leuke kleding, die je dan weer wilt kopen.
Goed idee, daar zal ik inderdaad aan denken. Dat helpt zeker wel.
Accepteer de verleiding
Een verlangen alsmaar onderdrukken is ook lastig. Dus jezelf wat gunnen, zoals je hebt voorgesteld, is prima.
Als de balans maar niet zoekraakt, dat weet ik ook wel.
Stap 6 Nestelen (stabiliseren) – X-Y-formule: “Als ik X doe, zal ik Y ervaren en als ik bereid ben Y te ervaren, kan ik X doen?”
Volgens mij weet je precies wat je kunt doen. Dan kan ik je alleen nog maar een mantra meegeven.
“Als ik mijn nieuwe leefpatroon blijf nastreven, dan zal ik zeker wel eens naar zoet, vet en alcohol verlangen. En als ik bereid ben dit verlangen te ervaren, dan kan ik gezond blijven eten en bewegen.”
Helemaal waar. Daar houd ik mij aan.
Wil je nog meer tips & tricks krijgen, lees dan verder op: https://cleverwise.com/jouw-brandende-vraag/afvallen-gezond-leven/.
