Zo ga je om met irritaties
13 februari 2022
Irritaties, wie heeft ze niet?! Kleine en grote ergernissen op de werkvloer, thuis of in de vriendenkring. We hebben er allemaal mee te maken. Later denk je misschien wel eens: “Zonde van mijn energie.” Maar ja, je leven niet door allerlei stekeligheden laten beheersen, is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan. Hoe ga je om met negatieve prikkels? Helemaal vervelend wordt het, als botsende persoonlijkheden geen begrip voor elkaar hebben. Of als de een bij herhaling altijd maar de empathische persoon is, terwijl de ander conflicten niet uit de weg gaat.
Maar waarom vertel ik dit? Dagelijks hoor ik verhalen over irritaties. Of het nu om Pieter-Bas, Florian, Mark, Joelle, Kaylee of Kristy gaat, er is een rode draad te bespeuren. Familie, vrienden, buren of collega’s met wie je veel omgaat en die dus dichtbij komen, kunnen ergernissen opwekken. Dat kan variëren van verjaardagsfeesten, drank & zoetigheid weigeren, alleen maar zenden en niet naar elkaar luisteren, touwtjes die wel of niet te strak aangetrokken worden, een oneerlijke verdeling van taken, dominant/manipulerend gedrag of een ander een schuldgevoel aanpraten. En zo kan ik nog wel even doorgaan.
Allemaal heel vervelend, maar wat is nu het Ei van Columbus? Als rolmodel neem ik Else, een jonge vrouw die zich naar eigen zeggen overal aan stoort.
Stap 1 Bewustwording – prioriteer
Else: “Ik stoor mij aan zoveel dingen. Soms zo erg dat ik een hekel aan mijzelf krijg. En denk: “Waarom laat ik dat allemaal toe?” Ik wil dat helemaal niet en toch gebeurt het. Ik ben gewoon te kritisch. En weet ook wel dat ik teveel van mijzelf uitga. En dat iedereen zijn eigen werkelijkheid heeft. Maar toch, dat is de ratio. Ondertussen blijf ik mij ergeren. En daar wil ik iets aan doen.
Else, dank je wel voor jouw eerlijkheid. En complimenten voor jouw zelfinzicht.
Ja, dat zelfinzicht klopt wel. Maar ondertussen kom ik geen steek verder. Ik ontloop anderen om die irritaties uit de weg te gaan.
En dat is niet wat je wilt?!
Nee, totaal niet. Ik wil die irritaties niet mijn leven laten beheersen of ik wil er althans minder last van hebben. Het is toch te zot voor woorden dat ik mij in mijn leven zo loop te ergeren. Nou dat is wel het laatste wat ik wil.
Stap 2 Elimineren – lage frustratietolerantie
Duidelijk verhaal. Dan gaan we verder met stap 2. Wat is denk je jouw grootste valkuil, waardoor je je zo naar eigen zeggen ergert?
Oh, nou 1 valkuil aanwijzen is moeilijk. Er zijn er zoveel. Zoals gezegd mijn kritische instelling, mijn vergelijkingen met anderen, het niet begrijpen. Ik weet van mijzelf dat ik het ook heel groot kan maken. Echt niet normaal. En als ik moe ben, wordt het alleen maar erger. Daarom durf ik ook niet meer met vriendinnen op vakantie te gaan. Mijn man begrijpt mij gelukkig wel, maar ja: “Hij is ook heel gemakkelijk.” Maar die opmerkingen van Danielle, Jelke en Louise als ik eens een avond niet wil drinken, daar stoor ik mij aan. Maar wat ik je nu vertel is slechts een detail. Ik heb laatst een boek gelezen en daar hadden ze het over een lage frustratietolerantie. Nou, dat is denk ik wel op mij van toepassing.
Stap 3 Warmdraaien (voorbereiden) – WOOPen en de commitmentformule
Als ik even van jouw eigen stelling uitga, wil je deze frustratietolerantie verhogen?
Ja, daar komt het wel op neer.
Zullen we eens onderzoeken hoe sterk jouw wens is?
Graag.
Daarvoor gaan we WOOPen. WOOPen staat voor wish (wens), outcome (positieve gevolg), obstacle (valkuilen) en plan (plan).
Dus je wilt nu horen waaraan ik wil werken?! Oké dan, mijn wens is heel concreet: “Irritaties die de kop opsteken mogen mijn leven niet meer beheersen.” Met als positief gevolg dat ik voortaan niemand uit de weg ga. Nu zeg ik dit wel heel gemakkelijk, maar ik ken mijzelf. Ik weet ook wel dat mijn werkelijkheid niet de enige echte is, maar toch. Soms ben ik zo overtuigd van mijn eigen gelijk, dat is toch wel een valkuil. De kunst is om dit besef te laten indalen. Dat ik oog blijf houden voor andermans persoonlijkheid, culturele/sociale achtergrond en soms ook wel opleidingsniveau. Eigenlijk mag ik het niet hardop zeggen, maar dat doe ik dan toch maar even. Mijn stelling is dat hoe lager het opleidingsniveau is, hoe emotioneler iemand is. Ik vind hoger opgeleiden gewoonweg zakelijker en genuanceerder. Zij denken eerder in grijstinten. Ik haat dat zwart-wit denken.
Wie maakt zich daar schuldig aan, volgens jou?
Wie? Vraag je dat nu aan mij?
Ja!
Genoeg mensen.
Over hoeveel mensen hebben we het dan?
Nou ja, iedereen!
Dus ook wij met zijn tweeën?
Wil je daarmee zeggen dat ik mij daar ook schuldig aan maak?
Wat vind jijzelf?
Ik ben ook maar een mens. En zeker geen heilige, maar toch…….
Wat bedoel je met ‘maar toch……?
Nou ja, eerlijk gezegd zou ik zeggen dat ik een uitzondering ben. Maar ik weet ook wel dat dát nergens op slaat. Lastig!
Lastig wil zeggen?
Het is lastig om toe te geven dat ik wellicht ook meer in grijstinten zou moeten denken.
Van mij moet je helemaal niets.
Nee, dat weet ik ook wel. Maar als ik er goed over nadenk ben ik geen haar beter dan die anderen, want ook ik ga te veel van mijn eigen mening uit.
Dat voel je zo?
Ja, helaas wel is mijn constatering.
En daar wil je iets aan doen?
Ja, want ik wil nog steeds van die irritaties af. De vraag is alleen hoe.
Dan komen we direct uit op de p van plan.
Ik ken mijzelf, als ik moe ben, stress heb, kan ik helemaal niets meer hebben. Dus dat wil ik vóór zijn. Ook moet ik mij blijven realiseren dat iedereen anders is. Maar goed, dat is nog geen plan.
En als je daar nu eens rustig over nadenkt.
Ik weet dat mindfulness, mediteren en yoga goed voor mij zijn om mijn overbelaste zenuwstelsel (helaas waar, ik moet er toch eerlijk over zijn) tot rust te laten komen.
Wat denk je? Zou dat voldoende zijn?
Mijn zus had het laatst over een cognitieve training, dat zou ook geen kwaad kunnen. Baat het niet dan schaadt het niet, zal ik maar zeggen.
Stap 4 Evalueren (handelen) – SMART-doelstelling
Zullen we eens kijken of we jouw plannen SMART kunnen maken. SMART staat voor specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdsgebonden.
Eens denken, daar heb ik wel even tijd voor nodig.
Neem gerust de tijd.
Ik wil graag een cursus mindfulness volgen en mijn yoga weer oppakken. Daar ben ik helaas mee gestopt.
Wanneer wil je zo’n cursus oppakken?
Voor yoga kan ik mij vandaag nog wel inschrijven.
Heb je al enig idee hoe vaak je een yogales wilt volgen?
Dat ligt er even aan of ik mij ook nog voor die mindfulness cursus ga inschrijven. Ik moet oppassen dat het niet te veel wordt.
Geheel in het kader van de kleine stappenmethode. Liever stapsgewijs te werk gaan dan te veel hooi op de vork nemen.
Maar je hebt het over SMART gehad, dan moet ik dus nog wel concreet worden.
Je moet niets hoor. Als je het concreet wilt maken, dan graag.
Ja, en dan zit ik ook nog met die cognitieve training. Ik moet keuzes maken! O sorry, ik wil een keuze maken. Ik denk dat het verstandig is de komende 3 maanden 2 keer in de week naar yoga te gaan. En vanaf januari een mindfulness cursus te gaan volgen. Daarna kan ik altijd nog kijken of een cognitieve training zinvol is.
Dat klinkt weloverwogen.
Stap 5 Gestaag effectueren/doorzetten – motiveren door een maatje, passie, discipline en WOOPen
Heb je voor jezelf een stok achter de deur hoe je gemotiveerd blijft?
Ik denk dat ik Britt meevraag. Met zijn tweeën haak je toch minder snel af. En het is ook nog gezellig. Misschien wil ze ook nog wel meegaan naar die mindfulness cursus. Overigens ben ik altijd wel gedisciplineerd, dus ik ben niet bang dat ik het toch niet volhoud. Daarbij moet je weten dat yoga altijd een grote passie van mij is geweest.
Dat is fijn om te horen. Mocht je om wat voor reden dan ook eens minder gemotiveerd zijn, dan kun je altijd weer gaan WOOPen.
Stap 6 Nestelen (stabiliseren) – X-Y-formule: “Als ik X doe, zal ik Y ervaren en als ik bereid ben Y te ervaren, kan ik X doen?”
Goed om te weten.
Ik wens jou van harte toe dat je jouw doel bereikt. Dat jouw irritaties beperkt blijven en je je frustratietolerantie verhoogt. Daarvoor geef ik je nog graag de volgende suggestie mee. “Als ik X doe, zal ik Y ervaren en als ik bereid ben Y te ervaren, kan ik X doen.”
Goh, daar moet ik even over nadenken. Dus, als ik veel met andere mensen blijf omgaan, is de kans groot dat ik mij blijf ergeren. Als ik bereid ben deze irritaties op de koop toe te nemen, kan ik Jan en alleman blijven zien. Gelukkig heb ik daar nu een plan voor. Met dank aan jou.
Wil je nog meer tips & tricks krijgen, lees dan verder op https://cleverwise.com/blog/vervelende-mensen/. Of bestel mijn boek: ‘Dit keer lukt het’: https://www.thema.nl/boek-dit-keer-lukt-het/.
