Vraag op maat
Mijn vriendin en ik hebben de laatste tijd alleen maar ruzie over geld. Andrew, sprekend met een Amerikaanse tongval, vertelt dat hij en Noor een heel andere kijk op geld hebben. Waar hij als Amerikaan gewend is veel to go producten te kopen, is Noor met de ‘hand op de knip’ geboren. Noodgedwongen wonen ze nu bij haar ouders, die op zijn zachtst gezegd nogal zuinig zijn. “Ik heb nog nooit zulke zuinige mensen gezien. Laatst op vakantie in Italië hebben we alleen maar op de camping gegeten, terwijl ik mij zo op dat lekkere Italiaanse eten verheugd had. Dat was echt een dieptepunt in onze relatie. Maar goed, daar kom ik niet voor. Eigenlijk heb ik ook wel bewondering voor Noor, hoe gedisciplineerd ze met haar geld omgaat. Ze spaart tenminste. Zo kunnen we hopelijk binnenkort op onszelf gaan wonen.”
Stap 1 Bewustwording – prioriteer jouw omgaan met geld
Dus waar ik nu voor kom, is concreet dat ik minder geld wil uitgeven.
Een wens die uit jezelf komt?
Je bedoelt of ik mij door Noor en haar familie laat beïnvloeden?
Wat denk jij?
Nou ja, die invloed is er zeker wel. Maar ik zie daar ook wel het nut van in. Alleen wil ik niet elk dubbeltje omdraaien. Ik wil ook nog wel leven. Wel ben ik bang dat dát heel moeilijk zal worden. Ik ben het gewoon niet gewend.
Bedoel je met ‘moeilijk’ dat je het lastig vindt minder geld uit te geven?
Ja precies, dát! Maar ik wil daar nu wel meer op letten.
Stap 2 Elimineren – vluchtgedrag
Heb je het al eens eerder geprobeerd?
Nee, niet echt.
Waar denk je dat voor jou de verleidingen op de loer liggen?
Noor zegt dat ik nogal impulsief koop.
En wat vind je daar zelf van?
Ik denk dat ze wel gelijk heeft. Onderweg koop ik altijd een cappuccino en 2 croissants. Ik neem nooit mijn eigen eten mee naar het werk. Veel te duur allemaal volgens Noor.
En wat vind jij daarvan?
Noor heeft het eens berekend, Maar ik heb dat bedrag snel geblokkeerd. Dat was nogal schrikken. Jullie hebben daar toch een uitdrukking voor. Is dat niet iets van ‘kop in het zand steken’? Dat hoor ik Noor tenminste vaak zeggen.
En wat is jouw idee daarbij?”
“She’s absolutely right.”
Stap 3 Warmdraaien (voorbereiden) – de commitmentformule voor omgaan met geld
Dat klinkt heel beslist. Zullen we eens kijken hoe krachtig je overtuiging is.
Laat maar eens horen.
We kunnen jouw commitment ‘meten’ aan de hand van een formule: de commitmentformule. Deze luidt als volgt: winst min kosten plus investering min opties. Wat denk je dat jouw winst is?
Winst?! Je bedoelt mijn voordeel dat ik heb, als ik minder geld uitgeef. In eerste instantie krijg ik dan minder ruzie met Noor. Maar niet heus hoor, I’m just kidding. Nee echt, ik zou mij zeker beter voelen, als ik niet meer zo vaak rood zou staan. En ik meer zou kunnen sparen.
Dat klinkt plausibel. En je kosten? Met welke minder prettige kanten krijg je dan te maken?
O, dat is duidelijk. Ik zou eerder moeten opstaan om mijn ontbijt en lunch klaar te maken. En ik zou die lekkere cappuccino’s zeker missen.
Als ik je goed begrijp, richt je je als eerste op je to go uitgaven?
Ja, dat lijkt mij het gemakkelijkste.
Oké, we kunnen het zo meteen nog wel over alternatieven hebben. Voor nu hoor ik graag hoe je tegen die investering aankijkt. En dan bedoel ik een investering in tijd, geld, creativiteit en toewijding.
Geld zeker niet, creatief ben ik niet. Dus dan denk ik toch eerder aan de tijd die ik moet nemen om mijn eten klaar te maken. En wat die opties betreft, wat bedoel je daarmee?
Dat zijn de alternatieven, die je nog hebt om op andere gebieden te besparen.
Ik heb het daar met Noor over gehad. Dat is een lange lijst: van de overstap naar een andere zorgverzekeraar, vaker de fiets nemen, minder kleding kopen tot minder vaak op stap gaan met vrienden.
Stap 4 Evolueren (handelen) – kleine stappen en SMART-doelstellingen
Genoeg alternatieven dus. Op zich ben je al goed op weg door je te concentreren op je to go aankopen. We noemen dat ook wel de kleine stappen methode. Je kunt inderdaad beter stapsgewijs met een ‘kleine’ gewoonte beginnen dan alles in 1 keer aan te pakken. Om dit tastbaar te maken kunnen we jouw intentie SMART formuleren.
Ja SMART ken ik. Ik denk dat je daarmee het volgende bedoelt. Ik wil deze maand hooguit 2 keer per week een cappuccino en 2 croissants onderweg kopen. De rest van de dagen neem ik mijn eigen ontbijt en lunch mee naar het werk. En als ik dat eenmaal onder controle heb, dan kan ik het opvoeren. En daarna pas beginnen met bezuinigen op kleding, benzine en andere uitgaven.
Je pakt het snel op.
Ja, ik weet ook wel hoe het zou moeten. Maar ja, ratio en emo lopen niet altijd synchroon, hè?!
Stap 5 Gestaag effectueren/doorzetten – WOOPen voor omgaan met geld
Herkenbaar. Om jezelf te blijven motiveren kun je ook gaan WOOPEN. Ik zal het je uitleggen. De W staat voor wens. De eerste O voor outcome ofwel positief gevolg. Jouw valkuilen, al die verleidingen die op de loer liggen zijn gelijk aan de tweede O, obstakel. En de P van plan: wat ga je doen om al die verlokkingen tegen te gaan.
Wil je daar nu antwoord op krijgen?
Dat mag, maar het hoeft niet. Wat jij wilt.
Ja hoor, geen punt. Dat heb ik snel gedaan.
De W is samen met Noor op onszelf gaan wonen. De O van outcome een gevulde spaarrekening hebben. De tweede O zijn die to go winkels, de benzinepomp en de kantine op het werk. De P van plan: ik denk dat ik toch vaker naar mijn werk zal fietsen en mijn eigen brood zal meenemen. Dat wordt dan toch een kwartiertje eerder opstaan.
Stap 6 Nestelen (stabiliseren) – “Als ik X doe, zal ik Y ervaren en als ik bereid ben Y te ervaren, kan ik X doen?”
Dat heb je dan vlot voor elkaar. Ik heb er alle vertrouwen in dat het jou gaat lukken. Je weet immers hoe het werkt. Natuurlijk kun je altijd nog eens je inkomsten en uitgaven op een rij zetten. En zoals deskundigen het adviseren minimaal 1 keer per jaar een financiële APK doorvoeren. Tot slot heb ik ter ondersteuning en stimulans ook nog, wat ik noem ‘de acceptatiezin’. “Als ik mij aan mijn uitgavenplan houd, dan zal ik mijn lekkere cappuccino en croissants moeten missen. En als ik bereid ben dit gemis te accepteren, dan kan ik met sparen doorgaan.”
Ik wil niet overenthousiast zijn. Maar als dat alles is, dan denk ik wel dat het mij gaat lukken. Zeker met jouw boek ‘Dit keer lukt het’: https://www.thema.nl/boek-dit-keer-lukt-het/. Handig om bij de hand te houden.
Testimonials
